«Τιτλοποιώντας» τον πλούτο και τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας

της Νάντιας Βαλαβάνη

Την προηγούμενη Κυριακή, με επιλεκτική «διαρροή» αποσπασμάτων Έκθεσης του ESM ημερομηνίας 11.6.2013, μάθαμε ότι η Τρόικα θα ζητήσει από τη δικομματική κυβέρνηση κατά την «αξιολόγηση» Σεπτεμβρίου να εφαρμοστεί η «πρόβλεψη» Ιανουαρίου  ότι, εφόσον συνεχίζονται επί δύο συνεχή τρίμηνα οι «αστοχίες» του ΤΑΙΠΕΔ ως προς τους μνημονιακούς στόχους εσόδων από ιδιωτικοποιήσεις, ξένοι managers και ειδικοί θ’  αναλάβουν κατευθείαν το ξεπούλημα της ελληνικής δημόσιας περιουσίας.

          Υπενθυμίζουμε ότι μετά το «φιάσκο» της ΔΕΠΑ, κατά την καλοκαιρινή «αξιολόγηση» η Τρόικα «διευκόλυνε» την κυβέρνηση «μετακυλώντας» στο 2014, 1 δις από το συνολικό «στόχο» 2,5 δις από ιδιωτικοποιήσεις του 2013. Στο «στόχο» για το 2014 προστέθηκε όμως ακόμα  1 δις - απ’  την έκδοση, μέχρι τέλους Νοέμβρη, των πρώτων – πιλοτικών – ομολογιακών δανείων με τιτλοποίηση «πακέτων» ελληνικής δημόσιας ακίνητης περιουσίας εντός κι εκτός ΤΑΙΠΕΔ: Πέρα απ’ τα 3.150 ακίνητα που θα «πρέπει» να περάσουν στο ΤΑΙΠΕΔ μέχρι τέλους αυτής της χρονιάς, θα συμπεριληφθεί η «δεξαμενή» 80.000 δημοσίων ακινήτων της ΕΤΑΔ και ακίνητα κυρίως των Υπουργείων Άμυνας (στρατόπεδα) και Αγροτικής Ανάπτυξης (μεγάλες εκτάσεις αγροτικής γης), αλλά και των ΟΤΑ, νοσοκομείων και ΑΕΙ («παράπλευρος» στόχος του κλεισίματος ΑΕΙ/ΤΕΙ/νοσοκομείων). «Κράχτες» σ’  αυτά τα «πακέτα» θ’ αποτελέσουν εκτάσεις όπως το Τατόι, τα 500 στρέμματα δίπλα στο ΣΕΦ για εμπορικό πάρκο, παραθαλάσσιες περιοχές στη Χαλκιδική και το Πόρτο-Χέλι, ακίνητα στην περιοχή του Αεροδρομίου Μακεδονίας κ.α.

             

      «Τιτλοποιημένα» ομόλογα  ακίνητης δημόσιας περιουσίας

Όπως εξηγούσα σε άρθρο μου (9.6.2013) (1), η «τιτλοποίηση» της δημόσιας περιουσίας, ιδέα που ο κ. Στουρνάρας προωθεί εδώ και 10 τουλάχιστον χρόνια, αποτελεί ουσιαστικά «προπώληση» της. Με δέλεαρ ένα πολύ υψηλό ετήσιο επιτόκιο, που θα καταβάλλεται από τον κρατικό προϋπολογισμό,  οι δανειστές θα «δουν»  άμεσα χρήμα στον Ειδικό Λογαριασμό τους στην ΤτΕ, χωρίς να περιμένουν να «ωριμάσουν» οι διαδικασίες πώλησης μέσω διεθνών διαγωνισμών. Η διάθεση τέτοιων ομολόγων  ως διεθνές χρηματιστηριακό προϊόν με «έγκριση» δύο τουλάχιστον από τους τρεις διεθνείς «οίκους αξιολόγησης», κάνει ταυτόχρονα επιτακτική την πώληση των «τιτλοποιημένων» περιουσιακών στοιχείων πριν την ημερομηνία λήξης κάθε ομολογιακού δανείου προκειμένου ν’  αποπληρωθούν οι ομολογιούχοι.

Η λήξη των ομολογιακών δανείων σε 10 ή περισσότερα χρόνια δίνει επίσης τη δυνατότητα να «καθαρίσουν» δικαστικά αμφισβητήσεις για  το ιδιοκτησιακό καθεστώς, που εμποδίζουν σήμερα την εκποίηση σχεδόν όλων των ακινήτων της ΕΤΑΔ. Αν παρ’  όλα αυτά με τη λήξη δεν έχουν πουληθεί, αυτά περνούν στην κυριότητα του trustee. Αν πουληθούν σε τιμή ψηλότερη της καθορισμένης κατά την «τιτλοποίηση» – που σήμερα θα είναι πολύ χαμηλή, λόγω κατάρρευσης της κτηματαγοράς -,  τη διαφορά  θα  καρπωθεί πάλι ο trustee: Σύμφωνα με όλες τις πληροφορίες, η Deutsche Bank.

       Οι δανειστές αναλαμβάνουν οι ίδιοι το ξεπούλημα

          Ενώ κυβέρνηση και ΤΑΙΠΕΔ «σκίζονται» για να προωθήσουν τα πρώτα «τιτλοποιημένα» ομόλογα, το «εμπιστευτικό» σχέδιο του ESM έρχεται να τους «κάνει πέρα»: Προβλέπει συγκρότηση διεθνούς εταιρείας holding με έδρα Λουξεμβούργο, στην οποία θα «περάσουν» και υποδομές (αεροδρόμια, λιμάνια, δρόμους, δηλ. δημόσια περιουσία του Δημοσίου που απαγορεύεται να πουληθεί). Η εταιρεία θα ιδρύσει θυγατρικές «ειδικού σκοπού», στις οποίες θα «περνά» ανά είδος, χωρίς  οποιοδήποτε έλεγχο της Ελληνικής Κυβέρνησης, πολύ περισσότερο της  Βουλής, η  προς «τιτλοποίηση» και πώληση δημόσια περιουσία.

          Το ΤΑΙΠΕΔ θα υπαχθεί σε 5μελές διεθνές Εποπτικό Συμβούλιο-«θεματοφύλακα των συμφερόντων των δανειστών» κι ένα διεθνές Συμβούλιο Εμπειρογνωμόνων, που δε θα ελέγχονται πρακτικά από κανέναν (θεωρητικά απ’  το Eurogroup). Οι μισθοί κι έξοδα λειτουργίας των διεθνών διοικήσεων θα πληρώνονται από τον ελληνικό λαό, ενώ τα έσοδα θα διοχετεύονται εντός 10 ημερών στον Ειδικό Λογαριασμό των δανειστών στην ΤτΕ.  

Στη βδομάδα που ακολούθησε και με φόντο μια απολύτως «βουβή» ελληνική κυβέρνηση, ακολούθησε μπαράζ διεθνών κειμένων «προώθησης» του «σχεδίου», με χαρακτηριστικότερη την αρθρογραφία FT και Reuters: Στόχος του ESM είναι η παράκαμψη της ελληνικής γραφειοκρατίας εντός κι εκτός ΤΑΙΠΕΔ, που εμποδίζει τη δράση του κι έχει «παραλύσει»  το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων. Με «διόρθωση» και της  νομοθεσίας (ιδιοκτησιακές αμφισβητήσεις, περιβαλλοντικά, Αρχαιολογική Υπηρεσία). Με «μεταφορά» του κέντρου δράσης εκτός συνθηκών «πολιτικής αβεβαιότητας» (ΣΥΡΙΖΑ, κίνημα). Η πατρότητα της ιδέας ανήκει στη Φινλανδία, που την προωθεί «επιθετικά» από το 2011, με  απόλυτη υποστήριξη ΔΝΤ κι ΕΚΤ.    

Περισσότερο όμως ουσιαστικές για την ερμηνεία του «σχεδίου» υπήρξαν οι παρεμβάσεις από γερμανικής πλευράς.

   Το ελληνικό χρέος  στο επίκεντρο των γερμανικών εκλογών

          Σε πρόσφατη γελοιογραφία εμφανίζεται η Μέρκελ να δηλώνει ότι δημοκρατία είναι να αποφασίζουν οι Έλληνες για το μέλλον τους μέσω των Γερμανικών εκλογών.

Το αντεστραμμένο «μαύρο χιούμορ» της λεζάντας ταιριάζει «γάντι» στη μαύρη κωμωδία που εξελίσσεται την τελευταία περίοδο με φόντο την εκλογική αναμέτρηση της 22ας Σεπτεμβρίου στη Γερμανία: Η τύχη του ελληνικού δημόσιου χρέους σε σύνδεση και με την προοπτική του ευρώ, καθώς οι «δόσεις» τελειώνουν το 2014 και κανείς δεν πιστεύει στα σοβαρά ότι η Ελλάδα θα «βγει» στις χρηματοπιστωτικές «αγορές» με «βιώσιμα» επιτόκια για την αναχρηματοδότηση ενός μη βιώσιμου χρέους, συμπεριλαμβάνεται στην κεντρική ατζέντα «σύγκρουσης» Χριστιανοδημοκρατών-Σοσιαλδημοκρατών-δορυφορικών τους κομμάτων. Από αυτή τη μήτρα έχουν μέχρι στιγμής προκύψει οι διάφορες  εκδοχές που, πέρα από προεκλογικές «αναγκαιότητες», αντανακλούν «αναζητήσεις» των δανειστών λόγω του αδιέξοδου του «Προγράμματος» - κι όχι μόνο στην περίπτωση της Ελλάδας.

               Commerzbank: Νέες «δόσεις»

             με εγγύηση τη δημόσια περιουσία

Η  «προεκλογική»  Έκθεση της Commerzbank, (25.8.13) αντανακλά ανάλογους «προβληματισμούς» των «αγορών».

Σύμφωνα με την Έκθεση, ακόμα κι αν η Ελλάδα παρουσιάζει  κάθε χρόνο «πρωτογενές πλεόνασμα» (σ.σ.: με δάκρυα, αίμα και «καλλωπισμό» των αριθμών), θα χρειάζεται και πάλι αναχρηματοδότηση του χρέους  προκειμένου να καλύψει τα ετήσια τοκοχρεολύσια: Η αναχρηματοδότηση των δανεικών δεν μπορεί να συμβεί με «ανεκτό» επιτόκιο μέσω των  «αγορών» σε χώρα με χρέος μεγαλύτερο από 160% και κατά τα 4/5 «κρατικό» (κράτη-μέλη/ΕΚΤ), καθώς οι «αγορές» υπολογίζουν ότι θα είναι οι πρώτες στη σειρά για ένα νέο «κούρεμα» που αργά ή γρήγορα θα επέλθει. Άρα τα χρηματοδοτικά κενά 2015-2016 των 11 δις (σ.σ.: 15 δις, κατά την Handelsblatt), αλλά και μετά τη λήξη του Μεσοπρόσθεσμου (σ.σ.: 77 δις μέχρι το 2020, σύμφωνα με πηγές του Γερμανικού Υπουργείου Οικονομικών)  για να καλυφθούν: Είτε θα πρέπει να προηγηθεί  δραστική  διαγραφή χρέους, δύσκολα αποδεκτή επειδή για πρώτη φορά θα πρέπει να «πληρώσουν» τα κράτη-δανειστές. Ή να υπάρξει τρίτο Μνημόνιο με αντίστοιχη δανειακή σύμβαση (Σόιμπλε), πράγμα ευκολότερα αποδεκτό.

             Σύμφωνα με την Commerzbank: «Το πιθανότερο είναι ο ESM ν’  αναλάβει το μέρος αυτού του χρέους (της αναχρηματοδότησης των ομολόγων που λήγουν μετά το 2014) στο πλαίσιο ενός τρίτου Προγράμματος μέσω εγγυήσεων που θα δοθούν από την Ελλάδα… Ο ESM προτίθεται να πάρει υπό τον έλεγχο του το ΤΑΙΠΕΔ σε ένα σχέδιο έκδοσης ομολόγων με ενέχυρο δημόσια περιουσία.»

              Ο «νονός»: Σύνδεσμος Γερμανών Βιομηχάνων

Το Νοέμβριο 2012 ο εκπρόσωπος του BDI (Σύνδεσμος Γερμανών Βιομηχάνων) Ντανιέλ Ζαλ  «έριξε» την ιδέα σε Συνέδριο του Economist. Την προηγούμενη βδομάδα ο ίδιος ο Προέδρος του BDI Ούλριχ Γκρίλο,  απαίτησε διεύρυνση του σχεδίου του ESM, ώστε να συμπεριληφθούν στα προς τιτλοποίηση περιουσιακά στοιχεία επίσης «δημόσιες επιχειρήσεις, όπως του τομέα ενέργειας»: Με τη μέθοδο της «τιτλοποίησης» ζητά να διατεθούν μέσω των χρηματιστηρίων ομόλογα-«προμέτοχα», με εγγύηση  το σύνολο της δημόσιας περιουσίας, η οποία μπορεί να προπωληθεί σε χρόνους-ρεκόρ και τιμές μηδαμινές.

Ο Γκρίλο, προκειμένου να δικαιολογήσει την «πρόταση», παρομοιάζει τη «χρεωκοπία» της Ελλάδας με τη χρεωκοπία μιας επιχείρησης. Μόνο που οι χώρες, αντίθετα με τις επιχειρήσεις, δεν «κλείνουν» - γι’  αυτό και υπάρχει διαφορετικό δίκαιο…

Η Έκθεση του ESM αναφέρει προφανώς όχι τυχαία ως πρότυπο του «σχεδίου» το ξεπούλημα των περιουσιακών στοιχείων της Ανατολικής Γερμανίας από την δυτικογερμανική «εταιρεία ειδικού σκοπού» Treuhand με μοναδικό στην ιστορία του κόσμου αποτέλεσμα: Αφού εκτίμησε την αξία της σε 600 δις μάρκα, τα πούλησε στο σύνολο τους μέσα σε 4 χρόνια με τελικό απολογισμό 170 εκ. ζημιές!

-----

Είναι ολοφάνερο: Στα σχέδια αυτά χρειάζεται να μπεί φραγμός άμεσα. Με ισχυρό κίνημα αντίστασης και μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ/Αριστεράς, που ακυρώνοντας Μνημόνια και διαπραγματευόμενη δραστικό κούρεμα του χρέους, μορατόριουμ πληρωμής τόκων και αποπληρωμή με ρήτρα ανάπτυξης, θα διαθέτει ακόμα εργαλεία για μια ριζική παραγωγική και ολόπλευρη ανασυγκρότηση της Ελληνικής κοινωνίας.

(1)        «Τιτλοποιημένα» «δομημένα» ομόλογα: Όλη η ελληνική δημόσια ακίνητη περιουσία στο σφυρί. ΑΥΓΗ, 9.6.2013